Erdoğan’ın “din düşmanları”na ihtiyacı var

15.09.2024 rusencakir.com

Dün Mevlid Kandili’ydi. Cumhurbaşkanı Erdoğan sosyal medyadan vatandaşların kandilini kutlamadan kısa bir süre önce uzun bir metin paylaştı. Bu metin de tamamen dinsel içerikliydi. (https://x.com/RTErdogan/status/1835011912746385426)
Sözlerine “Millet olarak son iki asırdır çok yönlü bir kuşatmayla karşı karşıyayız” diye başlayan Erdoğan Türkiye’yi şöyle ikiye böldü: Bir yanda “milletin iman kalesini çökertmek isteyenler”, karşılarındaysa bu kalenin “muhafızları”. Erdoğan’ın muhafızlardan kastının Diyanet personeli -onun deyimiyle “hocalarımız”- olması bana ilginç geldi.

“Tek parti faşizmi”
Erdoğan isim vermiyor ama belli ki CHP’li birine çok kızmış: “Kendini bilmezin birisi çıkıyor, hem de bu ülkenin muhalefet partisi adına, doğru düzgün bilgisinin olmadığı dinî konularda ahkâm kesiyor; Diyanet Teşkilatımıza, hocalarımıza utanmazca had bildirmeye kalkıyor. Buram buram tek parti faşizmi kokan bu ilkellik karşısında maalesef mensubu olduğu parti içerisinden akıl, vicdan ve biraz feraset sahibi hiç kimse itiraz etmiyor, genel başkan dâhil hiç kimse tepki göstermiyor.”
Öncelikle bir not düşmekte yarar var: Diyanet 1924 yılının mart ayında, yani tek parti döneminde kuruldu. Mehmet Rifat Börekçi, Mehmet Şerafettin Yaltkaya, Ahmet Hamdi Akseki gibi dönemlerinin önde gelen din alimleri sırasıyla tek parti döneminde Diyanet İşleri Başkanlığı yaptılar. Her birinin bugünkü başkan Prof. Ali Erbaş’tan birkaç gömlek üstün olduğu açıktır. Yani Diyanet eleştirisini kestirmeden “tek parti faşizmi” olarak yaftalamaya kalkmak hiç inandırıcı değil. (Bu arada Erdoğan başta olmak üzere iktidarın önde gelen isimlerinin son dönemde birbirinden farklı konularda mücadele ettikleri kişileri/kurumları faşistlikle itham etmeleri size de ilginç gelmiyor mu?)

Diyanet’e yardım eli
İşim gereği gündemi olabildiğince yakından takip etmeye çalışan biriyim. Erdoğan’ın bu metnini görene kadar CHP’den birinin, ülkenin cumhurbaşkanını açıklamaya sevk edecek kadar  Diyanet’i rahatsız edecek şeyler söylediğinden haberim yoktu.
Anladığım kadarıyla bunun fazla bir önemi de yok. Zira Erdoğan’ın bu metni birine cevap yetiştirmenin ötesinde anlamlar taşıyor.
Öncelikle her yönüyle tel tel dökülen Diyanet’e yardım eli uzatmak istediği anlaşılıyor. AKP iktidarının ilk Diyanet İşleri Başkanı Prof. Ali Bardakoğlu Mart 2003-Kasım 2010 arasında siyasetten alabildiğine uzak bir çizgiyi benimsedi. Yerini alan ve Prof. Bardakoğlu gibi yedi yıl bu görevde kalan Prof. Mehmet Görmez’in siyasetle daha fazla haşır neşir olduğunu gördük. Fakat 16 Eylül 2017’den bu yana bu görevi yürüten Prof. Ali Erbaş’ın bir din adamından ziyade bir siyasetçi olduğunu söylemek yanlış olmaz.

“Din elden gidiyor” mu?
Prof. Erbaş döneminde maddi olarak altın yıllarını yaşayan Diyanet’in manevi olaraksa tam bir çöküş içinde olduğuna tanık oluyoruz. “Manevi” derken, özellikle gençler, hatta dindar aile çocukları arasında deizm, ateizm, agnostizm gibi akımların tırmanmasını ya da en azından bu gençlerin sorgulamasalar bile dine mesafeli durmalarını, Diyanet’in de bu gidişatı engellemek bir yana hızlandırıcı bir rol oynamasını kastediyorum.
Erdoğan’ın söz konusu metnine bir kişi şu cevabı vermiş: “Hep din, iman, başka laf yok. Yetmedi mi? O kadar İmam-hatip açtınız, her yere camiler yaptınız, hâlâ iman tehlikedeyse, niye yaptınız?”
Gerçekten de Erdoğan’ın iktidarı döneminde zaten dindarlık seviyesi hayli yüksek olan toplumu devlet eliyle daha da İslamileştirme yolunda attığı adımların bütünüyle değilse bile önemli ölçüde geri teptiğini, tam tersi sonuçlara yol açtığını söyleyebiliriz.

“Dindar ve kindar nesil”
Erdoğan’ın Kara Harp Okulu’ndaki “korsan yemin”den ilk aleni şikayetini İmam Hatipliler buluşmasında dile getirmesi hiç de tesadüf değildi. Konuyu yakından takip edenler, özellikle 15 Temmuz darbe girişiminin ardından gerek öğrencilerin askeri okullara kabul sürecinde, gerekse de eğitim hayatlarında Erdoğan iktidarının son derece hassas davrandığını, amacın büyük ölçüde “dindar subaylar” yetiştirmek olduğunu söylüyorlar. İşte o yemin olayı “dindar ve kindar nesil” yetiştirme hedefinin tutmadığının açık bir ilanıydı.

CHP’yi din minderine çekmek
Evet bir iflas söz konusu ve bunun esas sorumlusu siyasi iktidarın kendisi. Ama Erdoğan bu gerçeği kabullenmek ve onunla yüzleşmek yerine sorumluluğu başkalarına yüklemek istiyor ve tabii aklına ilk olarak muhalefet, daha çok da CHP geliyor.
Lakin Kemal Kılıçdaroğlu döneminden beri CHP din ve dindarları karşısına alacak söz ve davranışlardan özel olarak kaçınıyor. Son yerel seçim zaferinde bu stratejinin payı olduğu da muhakkak.
Ve Erdoğan tabii bu durumdan hiç memnun değil. Bu nedenle harıl harıl kavga edecek “din düşmanı” arıyor, bulamayınca da kendisi yaratmaya çalışıyor.
Çünkü Erdoğan’ın gözünde, kendisinden uzaklaşan seçmenini kazanmak için en kestime yol “din elden gidiyor!” önermesiyle onları yanında tutmak.
Aklıma yıllar önce AKP’nin kuruluş sürecinde, İç Anadolu’da bir vatandaşın kendilerine uzun uzun din anlatan siyasetçiye “Biz dinimizi biliyoruz, anlatmanıza gerek yok, bize ekonomiyi nasıl düzelteceksiniz, onu anlatın” demiş olduğu geliyor.

Destek olmak ister misiniz?
Doğru haber, özgün ve özgür yorum ihtiyacı
Bugün dünyada gazeteciler birer aktivist olmaya zorlanıyor. Bu durum, kutuplaşmanın alabildiğine keskin olduğu Türkiye'de daha fazla karşımıza çıkıyor. Halbuki gazeteci, elinden geldiğince, doğru haber ile özgün ve özgür yorumla toplumun tüm kesimlerine ulaşmaya çalışmalı ve bu yolla, kutuplaşmayı artırma değil azaltmayı kendine hedef edinmeli. Devamı için

Son makaleler (10)

15.09.2024	Erdoğan’ın “din düşmanları”na ihtiyacı var
08.09.2024	Erdoğan genç teğmenlerden rahatsız
06.09.2024	Ruşen Çakır, Kemal Can ve Kadri Gürsel ile Haftaya Bakış (230): CHP iktidara yürüyor mu? Sisi-Erdoğan kavuşması - Teğmenlerin kılıçlı yemini
05.09.2024	Bir mozaik olarak Türkiye (4): Pakrat Estukyan Türkiye’de Ermeni olmayı anlatıyor: “Yegâne talebimiz eşit yurttaşlık”
04.09.2024	31 Mart’ta AKP ile seçmeni arasında ne oldu? Feyza Akınerdem ile söyleşi
04.09.2024	Transatlantik: Sisi-Erdoğan kardeşliği, BRICS Türkiye’ye ne katar? Netanyahu neden ateşkes istemiyor?
03.09.2024	“Erdoğan iyi, çevresi kötü” önermesinde son durum
02.09.2024	Kara Harp Okulu’ndaki “Subaylık Yemini” olayı: Hakan Şahin ile söyleşi
01.09.2024	Ayrılar aynı yerde: Kuvvet komutanları, HÜDA PAR, MHP…
31.08.2024	Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’ın Atatürk’le alıp veremediği ne olabilir?

15.09.2024		Erdoğan’ın “din düşmanları”na ihtiyacı var
17.06.2023		Au pays du RAKI : Entretien avec François GEORGEON
21.03.2022		Ruşen Çakır: Laicism out, secularism in
19.08.2019		Erneute Amtsenthebung: Erdogans große Verzweiflung
11.02.2016		Hesabên herdu aliyan ên xelet şerê heyî kûrtir dike
05.05.2015		CHP-şi Goşaonuş Sthrateji: Xetselaşi Coxo Phri-Elişina Mualefeti
03.04.2015		Djihadisti I polzuyutsya globalizatsiey I stanovitsya yeyo jertvami. Polnıy test intervyu s jilem kepelem
10.03.2015		Aya Ankara Az Kobani Darse Ebrat Khahad Gereft?
08.03.2015		La esperada operación de Mosul: ¿Combatirá Ankara contra el Estado Islámico (de Irak y el Levante)?
18.07.2014		Ankarayi Miçin arevelki haşvehararı